1η Διαδρομή: «Το φαράγγι των Κενταύρων»

Κείμενο: Κωνσταντίνος Μπιλάλης
Φωτογραφία: Κώστας Λαδάς

Διαδρομή με ονομασία εμπνευσμένη από την ελληνική μυθολογία, μεγάλο μέρος του πλούτου της οποίας είναι διάσπαρτο στην περιοχή. Η πορεία ξεκινά ανάμεσα στα χωριά Φολόη και Κούμανι, συναντά τον Ομηρικό ποταμό Σελλήεντα και καταλήγει στην καρδιά του χωριού Φολόη. Το μήκος της διαδρομής είναι μοιρασμένο σχεδόν ισόποσα σε τρία τμήματα: την κατάβαση, το κυρίως φαράγγι και την ανάβαση.

Αρχικά, συναντούμε ένα ελαφρώς κατηφορικό μονοπάτι περίπου 900 μέτρων. Είναι φαρδύ, πετρώδες και υπάρχει αρκετά μεγάλη ποικιλία στην βλάστηση, από φτέρες και βότανα μέχρι πουρνάρια και αριές. Οι φτέρες αγκαλιάζουν το μονοπάτι, οι θάμνοι τις πλαισιώνουν και πολύ λίγα μέτρα μακριά μας βρίσκεται το δρυοδάσος, που μας ξεπροβοδίζει και ορίζει την πορεία μας. Τις πρωινές ώρες ο επισκέπτης πρέπει να έχει το νου του για τα παιχνίδια του φωτός πίσω από την πλάτη του. Αξίζει να σταματήσει αρκετές φορές για να θαυμάσει τον τρόπο που οι ακτίνες του ηλίου προσπαθούν να τον αγγίξουν.

Μέχρι εδώ, ο πεζοπόρος ήδη βηματίζει γεμάτος ενθουσιασμό για την ομορφιά που περιβάλλει το μονοπάτι. Η συνέχεια όμως θα τον καθηλώσει. Οι φτέρες που σε οδηγούν μέχρι εκείνη τη στιγμή, αρχίζουν να αραιώνουν και αναλαμβάνει πλέον η ίδια η Γη να σε οδηγήσει στη  μυστική και επιβλητική αρχιτεκτονική της. Το μονοπάτι αρχίζει να φαρδαίνει και συγχρόνως αρχίζει να ορθώνει δεξιά και αριστερά τα όριά του. Μία πλατιά ποταμίσια πέτρα ξαπλώνει στο έδαφος. Λίγο υγρό χώμα την σκεπάζει. Άλλες δύο πέτρες ξαπλώνουν δίπλα και πάνω από την πρώτη. Αυτή η ομοιόμορφη συνεργασία συνεχίζεται, αναγκάζοντας τα μάτια να ακολουθήσουν. Χωρίς να το καταλάβεις, βρίσκεσαι να περπατάς ανάμεσα σε δύο τοίχους ύψους 30 μέτρων. Όπως εύκολα μπορούμε να καταλάβουμε, η φύση δεν θα μπορούσε να μην βάλει την δική της πινελιά στη διακόσμηση. Στα δεξιά ξεφυτρώνει ένα πουρνάρι, καταμεσής του τοίχου και ανάμεσα στις πέτρες, όπως ακριβώς βάζουμε ένα κάδρο. Πιο κάτω, με το ίδιο τρόπο ξεπετάγεται ένα πεύκο, μια αριά και μία βελανιδιά. Στα αριστερά υπάρχει μια ιδιαίτερη ταπετσαρία, από αυτές που μόνο η Γαία μπορεί να δημιουργήσει. Τα βρύα εναλλάσσονται με τις λειχήνες και δημιουργούν ακανόνιστα σχέδια δίνοντας μας την αίσθηση του ζεστού τοίχου ενός παλιού αρχοντικού, διακοσμημένου με φλοκάτες. Όπου υπάρχει κενό, το καλύπτουν μεγάλες ρίζες δέντρων που ξεπροβάλλουν και διακλαδώνονται σαν παιχνιδιάρικα γαϊτανάκια. Στην πανύψηλη οροφή, κρέμεται ο ήλιος, σαν πολύφωτο με χιλιάδες λαμπιόνια που προσπαθούν να λούσουν με φως κάθε γωνία. Έργο δύσκολο, αφού στις κορυφές των τοιχωμάτων, το δάσος συνεχίζει τη ροή του σαν δυνατό κύμα και τα δέντρα αγκαλιάζοντας το ένα το άλλο, μοιάζουν με στέγη. Ατενίζοντας, μυρίζοντας και ακουμπώντας γύρω μας, έχουμε ξεχάσει πού βρισκόμαστε από τον ενθουσιασμό. Αυτή η κατάσταση λήθης, ολοκληρώνεται από το ρυάκι που σπεύδει να μας κάνει παρέα και να ακολουθήσει τα βήματά μας. Μαζί του καταφθάνουν το κελάρυσμά του και η αύρα του, τραγουδώντας γλυκά στα αφτιά μας. Κάπως έτσι καταλαβαίνεις ότι η φύση σε καλωσορίζει στο σπίτι της.  Το σπίτι που διαθέτει ένα μοναδικό διάδρομο μαιανδρικής μορφής και για 40 περίπου λεπτά σου προσφέρει απανωτές εκπλήξεις σε όλες τις αισθήσεις, ειδυλλιακό φωτισμό και δροσιά τους μήνες που την έχεις ανάγκη. Ίσως να είναι και οι λόγοι που η φαντασία μας οδηγεί το νου να σκεφτεί, ότι την ίδια φιλοξενία ένιωθαν και οι Κένταυροι, οι οποίοι ζούσαν κοντά στο συγκεκριμένο μέρος.

Αφού τελειώσει η πορεία μέσα στο φαράγγι, μπορεί να γίνει μια μικρή παράκαμψη 150 μέτρων περίπου, για μία στάση δίπλα στον ποταμό Σελλήεντα. Εκεί θα αλλάξει η ατμόσφαιρα. Θα ακούγεται η βουή του ποταμού με τα θεόρατα πλατάνια να ολοκληρώνουν το τοπίο και ο πεζοπόρος θα πάρει δυνάμεις για το τελευταίο κομμάτι που είναι η ανάβαση.

Ξαναγυρνώντας στο αρχικό μονοπάτι, σχεδόν αμέσως αρχίζει το ανηφορικό τμήμα μήκους 1200 μέτρων. Το τοπίο μοιάζει πάρα πολύ στο πρώτο κομμάτι, σύντομα όμως ο πεζοπόρος θα καταλάβει ότι και πάλι έχει να δει κάτι το ξεχωριστό. Εδώ είναι η πανοραμική θέα. Η πλατιά κοίτη του Σελλήεντα, ο λόφος στην κορυφή του οποίου βρίσκεται το χωριό Αντρώνι και το άνοιγμα που μπορεί να οδηγήσει το μάτι στα παράλια της Ηλείας είναι τα στοιχεία για χάρη των οποίων αξίζει να κάνουμε στάσεις δευτερολέπτων ώστε να γεμίσουμε και πάλι με εικόνες.

Λίγο πριν το τέλος της διαδρομής, συναντάμε την παλιά βρύση που εφοδίαζε το χωριό Φολόη κατά την διάρκεια της Τουρκοκρατίας και οι ντόπιοι την ονομάζουν «βρύση Προγιωργούλα». Σίγουρα το σημείο θα φέρει στο νου εικόνες από ασπρόμαυρες ελληνικές ταινίες, με τις δεκάδες κοπελιές να κατηφορίζουν με τη στάμνα τους, να φτάνουν στη βρύση και να αρχίζουν τα πειράγματα και τα κουτσομπολιά μεταξύ τους, πριν πάρουν την ανηφόρα για την επιστροφή με γεμάτη τη στάμνα.

Από εκείνο το μέρος, σε δέκα λεπτά βρισκόμαστε στην κεντρική πλατεία του χωριού Φολόη με τον πλάτανο και τα καφενεία, όπου μπορούμε να απολαύσουμε κάτι δροσιστικό. Μερικά μέτρα πιο μακριά βρίσκεται και η ταβέρνα του χωριού με την ονομασία «Οι Κένταυροι» που μπορεί να ολοκληρώσει τον πλούσιο χορό των αισθήσεων που έλαβε χώρα κατά τη διάρκεια της διαδρομής προσθέτοντας και την γευστική απόλαυση.

Από το χωριό Φολόη μέχρι την αρχή του μονοπατιού όπου βρίσκεται το μεταφορικό μέσο του επισκέπτη, ο Ελληνικός Ορειβατικός Σύνδεσμος Φολόης Αρχαίας Ολυμπίας μπορεί να έχει την ευθύνη της μεταφοράς, έπειτα από συνεννόηση. 

Σύντομη  περιγραφή:

Τύπος διαδρομής: Διάσχιση φαραγγιού

Χιλιομετρική απόσταση: 3 χιλιόμετρα

Χρόνος χωρίς στάσεις: 2 ώρες

Χρόνος με στάσεις: περίπου 2,5 ώρες

Χαμηλότερο σημείο: 559 μ.

Ψηλότερο σημείο: 637 μ.

Βλάστηση: Κυρίως, πλατύφυλλη Δρυς, Αριά, Κουμαριά, Πουρνάρι, Πλατάνι, Φτέρη, Κισσός.

Πόσιμο νερό στη διαδρομή: ναι

Μορφολογία εδάφους: πετρώδες έδαφος

Δυσκολία διαδρομής: μέτρια

Σήμανση: ναι (πλην της αρχής και του τέλους)

Φωτογραφικό οδοιπορικό:

"...Οι φτέρες αγκαλιάζουν το μονοπάτι,
οι θάμνοι τις πλαισιώνουν..."

"...και πολύ λίγα μέτρα μακριά μας 
βρίσκεται το δρυοδάσος, που μας 
ξεπροβοδίζει και ορίζει την πορεία μας..."

"...συναντούμε ένα ελαφρώς κατηφορικό μονοπάτι..."

"...Τις πρωινές ώρες ο επισκέπτης πρέπει να έχει το
νου του για τα παιχνίδια του φωτός πίσω από την πλάτη του..."

"...Αξίζει να σταματήσει αρκετές φορές για να
 θαυμάσει τον τρόπο που οι ακτίνες του ηλίου
προσπαθούν να τον αγγίξουν..."

"...υπάρχει αρκετά μεγάλη ποικιλία στην
βλάστηση, από φτέρες και βότανα μέχρι
πουρνάρια και αριές..."

"...Οι φτέρες που σε οδηγούν μέχρι εκείνη
τη στιγμή, αρχίζουν να αραιώνουν 
[...] Το μονοπάτι αρχίζει να φαρδαίνει 
και συγχρόνως αρχίζει να ορθώνει
δεξιά και αριστερά τα όριά του..."

"...Μία πλατιά ποταμίσια πέτρα ξαπλώνει
στο έδαφος. Λίγο υγρό χώμα την σκεπάζει.
Άλλες δύο πέτρες ξαπλώνουν
δίπλα και πάνω από την πρώτη..."

"...Χωρίς να το καταλάβεις, βρίσκεσαι
να περπατάς ανάμεσα σε δύο
τοίχους ύψους 30 μέτρων..."

"...δίνοντας μας την αίσθηση του ζεστού 
τοίχου ενός παλιού αρχοντικού, 
διακοσμημένου με φλοκάτες..."

"...αφού στις κορυφές των τοιχωμάτων,
το δάσος συνεχίζει τη ροή του σαν δυνατό
κύμα και τα δέντρα αγκαλιάζοντας
το ένα το άλλο, μοιάζουν με στέγη..."

"...Στην πανύψηλη οροφή, κρέμεται
ο ήλιος, σαν πολύφωτο με χιλιάδες
λαμπιόνια που προσπαθούν
να λούσουν με φως κάθε γωνία..."

"...Στα δεξιά ξεφυτρώνει ένα πουρνάρι, 
καταμεσής του τοίχου 
και ανάμεσα στις πέτρες..."

"...διαθέτει ένα μοναδικό διάδρομο
μαιανδρικής μορφής..."

"...Αυτή η κατάσταση λήθης, ολοκληρώνεται
από το ρυάκι που σπεύδει να μας κάνει παρέα
και να ακολουθήσει τα βήματά μας..."

"...τα θεόρατα πλατάνια να ολοκληρώνουν το τοπίο..."

"...για μία στάση δίπλα στον ποταμό Σελλήεντα..."

 

"...ο πεζοπόρος θα πάρει δυνάμεις για το
τελευταίο κομμάτι που είναι η ανάβαση..."

"...Λίγο πριν το τέλος της διαδρομής, συναντάμε
την παλιά βρύση [...] οι ντόπιοι την ονομάζουν
«βρύση Προγιωργούλα»..."

 

"...πριν πάρουν την ανηφόρα
για την επιστροφή..."

"...στην κεντρική πλατεία του χωριού
Φολόη με τον πλάτανο και τα καφενεία..." 

Την κατάλληλη εποχή, ο επισκέπτης μπορεί 
να βρει και πολλά είδη μανιταριών.